Paclobutrazol: Growth Regulator for Durian Carbohydrate Accumulation
การผลิตทุเรียนคุณภาพสูงทั้งในฤดูและนอกฤดู จำเป็นต้องอาศัยการจัดการต้นทุเรียนอย่างถูกต้องในทุกระยะของการเจริญเติบโต หนึ่งในเทคนิคที่สำคัญ คือการ ควบคุมยอดเพื่อสะสมอาหาร ซึ่งเกี่ยวข้องโดยตรงกับการใช้ สารแพคโคลบิวทราโซล (Paclobutrazol) ซึ่งเป็น สารควบคุมการเจริญเติบโตของพืช (Plant Growth Regulator) ที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายในสวนทุเรียนเชิงพาณิชย์
บทความนี้จะอธิบายบทบาท กลไก วิธีการใช้ และข้อควรระวังของ แพคโคลบิวทราโซลในทุเรียน พร้อมข้อมูลอ้างอิงทางวิชาการ และเขียนตามหลัก SEO เพื่อเป็นแหล่งข้อมูลที่ถูกต้องสำหรับเกษตรกรและผู้สนใจ
แพคโคลบิวทราโซล (Paclobutrazol) คืออะไร?
แพคโคลบิวทราโซล (Paclobutrazol) เป็นสารในกลุ่ม triazole ซึ่งมีคุณสมบัติในการ ยับยั้งการสังเคราะห์ฮอร์โมนจิบเบอเรลลิน (Gibberellins) ซึ่งมีบทบาทในการกระตุ้นการยืดตัวของลำต้นและการเจริญของยอดอ่อน
เมื่อใช้สารนี้กับต้นทุเรียน จะเกิดผลคือ
- ชะลอการเจริญเติบโตของยอดและใบ
- ลดความสูงของต้น
- เพิ่มความหนาของใบ
- เพิ่มปริมาณการสะสมอาหาร (คาร์โบไฮเดรต) ในน้ำเลี้ยงและโครงสร้างลำต้น
ซึ่งผลลัพธ์ที่ได้จะช่วยให้ต้นทุเรียนสะสมพลังงานได้มากขึ้น และสามารถใช้ในการเตรียมต้นเพื่อเข้าสู่ระยะการออกดอกได้ในภายหลัง
วัตถุประสงค์ของการควบคุมยอดในทุเรียน
ทำไมต้อง “ควบคุมยอด” ก่อนการออกดอก?
ต้นทุเรียนมีลักษณะการแตกยอดตลอดเวลาในฤดูฝน โดยเฉพาะในสภาพที่มีความชื้นและไนโตรเจนสูง การแตกยอดมากเกินไปจะ ทำให้พืชใช้พลังงานไปกับการเจริญเติบโตทางลำต้นและใบ แทนที่จะสะสมพลังงานเพื่อใช้ในการออกดอก
การควบคุมยอดด้วย แพคโคลบิวทราโซล จึงมีเป้าหมายเพื่อ:
- หยุดการเจริญของยอดใหม่
- สร้างความสมดุลระหว่างราก-ใบ
- ส่งเสริมให้ใบที่มีอยู่หนาและสามารถสังเคราะห์แสงได้เต็มประสิทธิภาพ
- สะสมคาร์โบไฮเดรตในต้นในปริมาณเพียงพอ เพื่อรองรับการพัฒนาเป็นช่อดอกในระยะถัดไป
กระบวนการ “ทำสาร” ในทุเรียนคืออะไร?
“การทำสาร” คือคำที่ใช้เรียกขั้นตอนการควบคุมการเจริญเติบโตของต้นทุเรียน โดยเฉพาะการ ยับยั้งการแตกยอดใหม่ และเร่งการสะสมอาหาร เพื่อเตรียมต้นให้พร้อมสำหรับการ “บังคับให้ออกดอก” ซึ่งมักใช้กับ การทำทุเรียนนอกฤดู
สารที่ใช้หลักในกระบวนการนี้ก็คือ แพคโคลบิวทราโซล นั่นเอง
วิธีการใช้สารแพคโคลบิวทราโซลกับต้นทุเรียน
1. การเตรียมต้นทุเรียนก่อนฉีดพ่น
- ใบต้องอยู่ในระยะ “เพสลาด” (ใบอ่อนที่แก่เต็มที่)
- ต้นต้องสมบูรณ์ มีระบบรากดี ใบเขียวเข้ม หนา
- ให้ปุ๋ยสะสมอาหารทางใบ (เช่นสูตร 0-21-21 หรือ 0-0-60) เพื่อส่งเสริมการสะสมคาร์โบไฮเดรต
2. อัตราส่วนและวิธีฉีดพ่น
- ผสม แพคโคลบิวทราโซล 16% ในอัตรา 10-20 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร
- ฉีดพ่นให้ทั่วทรงพุ่ม เน้นที่ใบเพสลาด
- ควรฉีดในช่วงเช้าหรือเย็น ไม่ควรฉีดขณะฝนตกหรือมีลมแรง
- หลีกเลี่ยงการฉีดพ่นขณะใบอ่อนแตกใหม่ เพราะอาจเกิดการชะงักการเจริญเติบโตผิดระยะ
3. การดูแลหลังฉีดพ่น
- ให้น้ำตามปกติ ไม่ควรงดน้ำ
- ติดตามการเปลี่ยนแปลงของใบ เช่น ใบจะเริ่มหนา สีเข้มขึ้น
- ประมาณ 45–60 วันหลังฉีดพ่น หากดูแลดี ต้นจะเริ่มเข้าสู่ระยะพร้อมออกดอก
ข้อควรระวังในการใช้แพคโคลบิวทราโซลในสวนทุเรียน
- ต้องใช้ในต้นที่มีความสมบูรณ์เท่านั้น
- หากต้นไม่สมบูรณ์ การหยุดการเจริญเติบโตอาจทำให้พืชชะงักจนฟื้นตัวยาก
- ห้ามใช้เกินอัตราที่แนะนำ
- อาจทำให้ต้นแคระแกร็น หรือเกิดพิษสะสมในดิน
- การใช้มากเกินไปจะกระทบต่อระบบรากในระยะยาว
- ศึกษาข้อมูลก่อนการใช้งานทุกครั้ง
- อ่านฉลากผลิตภัณฑ์
- ใช้สารอย่างถูกต้องตามคำแนะนำจากกรมวิชาการเกษตร หรือแหล่งวิชาการที่เชื่อถือได้
แหล่งอ้างอิงทางวิชาการ
- กรมวิชาการเกษตร. (2561). คู่มือการผลิตทุเรียนคุณภาพ.
- มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะเกษตร. (2563). บทบาทของสารควบคุมการเจริญเติบโตในพืชไม้ผล.
- Pongprasert, N. et al. (2018). Effects of Paclobutrazol on Growth and Flowering of Durian. Kasetsart J. (Nat. Sci.)
- AHS (American Horticultural Society). (2020). Plant Growth Regulators and Their Use in Horticulture.
สรุป
การใช้ แพคโคลบิวทราโซล (Paclobutrazol) ในการควบคุมยอดและการเจริญเติบโตของต้นทุเรียน ถือเป็นหนึ่งในขั้นตอนสำคัญของการทำสาร โดยช่วยให้ต้นสะสมอาหารได้อย่างเพียงพอ เตรียมพร้อมสำหรับการออกดอกในฤดูกาลที่ต้องการ โดยเฉพาะในระบบการผลิตทุเรียนนอกฤดู
การใช้สารต้องอาศัยความรู้ ความเข้าใจ และประสบการณ์ หากใช้อย่างถูกวิธีจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต และเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกรได้อย่างชัดเจน
แชร์บทความนี้
เว็บไซต์ของเรา : www.ค้างคาวคู่เอสที.com facebook :ค้างคาวคู่เอสที
5 สาเหตุทุเรียนบิดเบี้ยว พลูไม่เต็ม พร้อมวิธีแก้ตามหลักวิชาการ | ปุ๋ยทุเรียน
หลายสวนประสบปัญหา ทุเรียนบิดเบี้ยว / พูไม่เต็ม / เนื้อไม่สวย แม้จะใส่ปุ๋ยทุเรียนเต็มที่ แต่ผลผลิตก็ยังไม่ได้คุณภาพ สาเหตุของปัญหานี้เกิดได้จากหลายปัจจัย ซึ่งส่วนใหญ่เกี่ยวกับ “ระบบราก – ใบ – ธาตุอาหารช่วงพัฒนาผล” บทความนี้สรุป 5 สาเหตุที่ทำให้ทุเรียนพูไม่เต็มตามหลักวิชาการ พร้อมแนวทางแก้ไขที่ทำได้จริงในสวน ✅…
สูตรลับปั้นลูกทุเรียนให้ทรงสวย เทคนิคการจัดการผลผลิตตามหลักวิชาการ
ทุเรียน (Durio zibethinus L.) เป็นไม้ผลเศรษฐกิจสำคัญของประเทศไทย โดยเฉพาะในภาคตะวันออกและภาคใต้ ผลผลิตทุเรียนคุณภาพดีไม่เพียงขึ้นอยู่กับพันธุ์เท่านั้น แต่ยังขึ้นอยู่กับ การจัดการในช่วงออกดอก ติดผล และขยายผล ซึ่งเป็นช่วงที่มีผลโดยตรงต่อ “รูปร่างของผล” และ “คุณภาพภายใน” การปั้นลูกทุเรียนให้ทรงสวย—หมายถึงการดูแลจัดการให้ผลมีรูปร่างกลม เปลือกเรียบ เนื้อเต็ม และขั้วแข็งแรง—ต้องอาศัยทั้ง ความรู้ทางวิชาการด้านโภชนาการพืช,…
3 เคล็ดลับช่วงออกดอกของทุเรียน ที่เกษตรกรมืออาชีพไม่เคยบอก!
ออกดอกทุเรียน ถือเป็น “ช่วงหัวใจสำคัญ” ของการปลูกทุเรียน เพราะเป็นระยะที่ชี้ชะตาว่าในปีนั้น ๆ สวนจะได้ผลผลิตมากหรือน้อยเพียงใด การดูแลทุเรียนในช่วงออกดอกและติดผลจึงต้องอาศัยความเข้าใจเรื่องธาตุอาหาร สภาพอากาศ และระบบรากอย่างลึกซึ้ง ซึ่งเกษตรกรมืออาชีพหลายคนใช้เทคนิคเฉพาะตัวที่มักไม่เปิดเผยกันง่าย ๆ บทความนี้จะเผย 3 เคล็ดลับดูแลทุเรียนช่วงออกดอก–ติดผล ที่ผ่านการพิสูจน์แล้วว่าได้ผลจริง เพื่อให้เกษตรกรรุ่นใหม่สามารถนำไปปรับใช้ได้อย่างถูกต้องและยั่งยืน 🌱 เคล็ดลับที่ 1:…
ดูแลผลทุเรียนอย่างไร ให้ได้คุณภาพและมาตรฐาน
ทุเรียน ได้รับการขนานนามว่าเป็น “ราชาแห่งผลไม้” ที่มีมูลค่าทางเศรษฐกิจสูง ทั้งตลาดในประเทศและต่างประเทศ โดยเฉพาะ ตลาดจีน ที่ต้องการทุเรียนคุณภาพ มาตรฐานปลอดภัย และรสชาติได้มาตรฐาน การดูแลผลทุเรียนตั้งแต่ระยะติดผลจนถึงเก็บเกี่ยว จึงเป็นขั้นตอนสำคัญที่เกษตรกรต้องให้ความใส่ใจ เพื่อให้ได้ผลผลิตที่มี คุณภาพตรงตามมาตรฐาน GAP และตลาดส่งออก 1. การจัดการระยะติดผล 2. การบำรุงต้นและผล…
ไว้ผลทุเรียนปีแรก ควรไว้กี่ลูก เพื่อไม่ให้ต้นโทรม
การดูแลทุเรียนในปีแรกที่เริ่มให้ผลผลิต เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งต่อคุณภาพของต้นและผลผลิตในอนาคต เกษตรกรจำนวนมากมักมีคำถามว่า “ทุเรียนปีแรกควรไว้กี่ลูก?” เพราะหากไว้ลูกมากเกินไป ต้นทุเรียนอาจโทรมและส่งผลเสียต่อการเติบโตในระยะยาว ดังนั้นการจัดการที่ถูกต้องจึงเป็นเรื่องจำเป็น ทำไมต้องจำกัดจำนวนผลทุเรียนปีแรก? ทุเรียนปีแรกควรไว้กี่ลูก? จากคำแนะนำเชิงวิชาการและประสบการณ์ของเกษตรกรผู้เชี่ยวชาญ การไว้ผลทุเรียนปีแรกควรอยู่ในช่วง 5–10 ผลต่อต้น ขึ้นอยู่กับความสมบูรณ์ของต้น ดังนี้ การจำกัดจำนวนผลให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม จะช่วยให้ต้นไม่โทรม และยังสามารถแตกใบใหม่ได้อย่างสมบูรณ์ พร้อมสำหรับการให้ผลผลิตที่มีคุณภาพในปีถัดไป เทคนิคการจัดการผลทุเรียนปีแรก…